xã Vĩnh Thuận là một trong số 09 xã, 01 thị trấn của huyện Vĩnh Hưng, tỉnh Long An, cách thành phố Tân An khoảng 95 km về phía tây bắc. Xã được chia làm 5 ấp là: Kinh Mới, Xóm Mới, Ông Lẹt, Cả Nga và Cà Na. Tính đến tháng 6 năm 2013, xã Vĩnh Thuận có 4739 nhân khẩu với 1180 hộ, trong đó nam giới chiếm 2384 nhân khẩu, nữ giới chiếm 2355 nhân khẩu. So với bình diện chung của tỉnh Long An, Vĩnh Thuận là xã đất rộng người thưa, mật độ dân số là 150 người/km².

Về địa lý tự nhiên, Vĩnh Thuận là một xã thuộc vùng Đồng Tháp Mười. Theo các nhà địa chất, vùng đất này từ thời rất xa xưa là một vịnh biển ăn sâu vào đất liền. Khoảng 6000 năm cách ngày nay, do sự tác động của hiện tượng biển thoái, vịnh biển này dần dần được bồi lấp bởi phù sa trầm tích của sông Tiền, sông Vàm Cỏ Đông và Vàm Cỏ Tây. Quá trình bồi lấp suốt mấy ngàn năm của phù sa các con sông này pha lẫn với cây cối mục nát đã tạo nên vùng đất Đồng Tháp Mười ngày nay, trong đó có đất Vĩnh Thuận. Vì thế địa thế của xã có dạng địa hình đồng bằng thấp, độ cao trung bình từ 1-1,2m so với mực nước biển, khả năng thoát nước kém. Thống kê theo độ sâu và thời gian ngập lũ cho thấy hầu hết diện tích của xã đều ngập từ 1,8 – 2,5 m trong mùa lũ. Đặc biệt, vùng đất phía tây nam của xã là thấp nhất, bị ngập khoảng 3 m, kéo dài  trên 3 tháng mỗi năm.

Về khí hậu, xã Vĩnh Thuận nằm trong vùng khí hậu nhiệt đới gió mùa, nền nhiệt độ cao đều quanh năm, ánh sáng dồi dào, lượng mưa lớn và chia thành 2 mùa rõ rệt là mùa mưa và mùa khô. Nhiệt độ bình quân 27,3⁰c, nhiệt độ cao trung bình 34⁰c (vào tháng 2, tháng 3), nhiệt độ thấp trung bình 16⁰c (vào tháng 12, tháng 1). Lượng mưa hàng năm tương đối lớn (khoảng 1450mm/năm), phân bố theo mùa, tập trung chủ yếu vào mùa mưa ( trên 92%) nên đã ảnh hưởng mạnh mẽ đến sản xuất nông nghiệp của xã. Mùa mưa hàng năm bắt đầu vào cuối tháng 4 đầu tháng 5  và kết thúc vào tháng 11 dương lịch.  Từ  tháng 11 đến cuối tháng 4 năm sau là mùa khô. Mùa mưa trùng với hiện tượng lũ về hàng năm nên gây ra tình trạng ngập lụt trên diện rộng. Mùa khô, lượng mưa chỉ chiếm từ 6-8% lượng mưa cả năm nên nước trên kinh rạch và đồng ruộng bị bốc hơi mạnh, nguồn nước đã thiếu hụt càng thiếu hụt thêm, gây nên hiện tượng “sặc phèn”, ảnh hưởng mạnh đến quá trình sinh trưởng, phát triển của cây trồng, vật nuôi.

Do đặc điểm là vùng đất có địa hình thấp, diện tích đất phèn là chủ yếu nên Vĩnh Thuận là một trong những xã có khả năng phát triển rừng tràm. Lúc mới thành lập, xã có 570 ha rừng tràm. Tuy nhiên, do những năm gần đây, cây tràm không mang lại giá trị kinh tế cao nên nông dân phá tràm trồng lúa, dẫn đến tình trạng rừng tràm bị thu hẹp dần.

Địa hình xã Vĩnh Thuận được bao bọc bởi sông Vàm Cỏ Tây ở phía nam và  phía tây, đồng thời bị chia cắt bởi hệ thống kênh rạch chằng chịt như: kênh Cả Môn, kênh Chòi Mòi, kênh ông Mười Tâm, kênh N 2.... Do địa hình bị chia cắt bởi hệ thống kênh rạch nên trước đây nhân dân Vĩnh Thuận chủ yếu sử dụng đường thủy làm đường giao thông chính. Trong đó, kênh Cả Môn – Măng đa là con kinh quan trọng nối sông Vàm Cỏ Tây với kinh 28, đi ngang qua đất Vĩnh Thuận. Kênh này được đào năm 1987, dài 14 km, rộng 20 m, đoạn đi qua xã Vĩnh Thuận  dài 7.4km, có tác dụng tốt trong việc rửa phèn, đều tiết nước lũ và phục vụ  giao thông vận tải. Ngoài lợi thế về giao thông, hệ thống sông ngòi, kênh rạch ở Vĩnh Thuận còn là những công trình thủy lợi có khả năng tưới tiêu cho toàn bộ cánh đồng trong xã. Về đường bộ, Đường tỉnh  831 đi qua xã Vĩnh Thuận nối liền thị trấn Tân Hưng và thị trấn Vĩnh Hưng, xa hơn nửa có thể giao thông với tỉnh Đồng Tháp, thị xã Kiến Tường và thành phố Tân An.

Nhìn chung, Vĩnh Thuận là xã nằm trong vùng trũng của Đồng Tháp Mười, địa hình thấp và tương đối bằng phẳng, có sông Vàm Cỏ Tây và sông Lò Gạch trải dài 15km, dọc theo 4/5 ấp, có hệ thống kênh rạch chằng chịt, hàng năm đồng ruộng được bồi lấp bởi lượng phù sa lớn do nước lũ mang lại nên thuận lợi cho việc trồng lúa nước. Với vị trí địa lý và nguồn tài nguyên như trên, cùng với nguồn nhân lực dồi dào, Vĩnh Thuận có điều kiện tốt để phát triển kinh tế theo hướng nông nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, thương mại và dịch vụ.